Köpüklü Yangın Söndürme Sistemlerinin Avantajları
Köpüklü yangın söndürme sistemleri birçok yönden avantaj sağlayan sistemler arasında yer almaktadır. Köpükler yangınla mücadelenin başarılı ve önemli bir parçasıdır. Benzersiz yapısıyla sulu söndürme sistemlerinin uygulamasında sorun yaşanan sektörler, petrol ve türevlerinin neden olduğu yangınlar için yaklaşık 100 yıldır kullanılan ajanlardan biridir. Köpükler ilk icat edildiği günden itibaren yapısal olarak kimyasal formüllerinde değişim yaşasa da neticede hizmet ettiği amaç ve hedef aynı kalmıştır.
Yanıcı ve tutuşması kuvvetli sıvıların etkinliğini kırarak yangınları kontrol altına alana köpüklü yangın söndürme sistemlerinin en büyük avantajlarından biri örtü gibi sıvının üzerini kaplaması ve oksijen ile bağını keserek nefes alacağı bir ortam bırakmamasıdır. A sınıfı köpükler yanıcı sıvıların etkisiz hale getirilmesi amacıyla uzun süredir kullanılmaktadır.
Yanıcı sıvılar çok hızlı şekilde yayılma özelliğine sahiptir. Sıvının içinde başlayan yangın üstten veya içerik olarak dipten, o sıvının yer aldığı her yere hızlıca uzanır. Bu uzanma süresince müdahalenin başarılı olması için yanan kısmın havayla bağlantısının kesinlikle koparılması gerekir. Su, hava ve mekanik aksamın birleşimi ile oluşan köpük konsantresi yangının üzerini çok etkili şekilde örtebilmektedir.
İtfaiyeciler Neden Köpüklü Söndürücü Kullanırlar?
AFFF olarak da adlandırılan yangın söndürme köpükleri itfaiyecilerin de sıklıkla kullandığı kimyasal ajanlar arasındadır. Kimyasalların ilk kullanılmaya başlandığı zamanlarda zararlı bazı içeriklere sahip olduğu biliniyordu ancak zamanla hem kimyasal değişimler hem de sağlıkla ilgili kontroller yapıldıktan sonra artık kullanım alanında yangını hızla kontrol altına alabilen ve sağlığa da çok zararlı olmayan yapıya bürünmüşlerdir. Farklı optimizasyonlarla ülkemizde de birçok yanıcı sıvı yangınlarında kullanılmaktadır. Özellikle otomatik söndürme sistemlerinin entegre edilmesiyle birlikte oldukça kapsamlı bir koruma sağlamaya başlamıştır.
Otomatik sistemlerden bağımsız olmak üzere portatif olarak nitelendirilebilecek köpüklü söndürme sistemleri de kullanılmaktadır. Yangın tüpleri, köpük modülleri ve hareketli araçlar ile yangına doğru yaklaştırma sağlanmaktadır. Yangına ilk müdahale mümkün olduğu zaman büyümesi engellendiği için bu portatif araçlar bir hayli verimli olabilmektedir. Köpük monitörleri de aynı şekilde hızlı bir karışımla saf halde bulunan kimyasal maddeyi biraz hava ve biraz su karışımı ile müdahaleye hazır hale getirmektedir.
Bir yangında köpüklü sistemler kullanıldığında yanan sıvıdan daha etkili olduğu için üzerini örtmektedir. Yanmadığı için örtü özelliği havayla temasını kesmektedir. Oksijenin yanan cisimle bağlantısı kesildikten sonra ısı da otomatik olarak azalmaktadır çünkü yanma direnci düşmektedir. Ayrıca buhar salınımı da azaldığı için ortamın soğuması mümkün hale gelmektedir. Yangın üçgenindeki bir unsurun bile ortamdan çekilmesi yangının sönmesi anlamına geldiği için etkinliği kırmak adına ateş, hava ve yanan cisimden birini kontrol altına almak yeterli gelmektedir.
Yangın Söndürme Köpükleri Zararlı mı?
Yangın söndürme köpükleri neticede kimyasal maddelerdir. Doğal olarak direk temas kurmak cilde ve solunum yollarına zarar verebilir. Ancak kullanım anında özellikle portatif söndürücülerde rüzgarı arkanıza alarak müdahale ederseniz size zarar vermez. İtfaiyeciler her ihtimale karşın kişisel koruyucu donanımlar ile yangın müdahale ederler çünkü o sırada dumana maruz kalmak, yüksek ısıdan kaçınmak veya tahliye çalışmalarına destek olmak gibi misyonlarını yangından etkilenmeden gerçekleştirmez zorundadırlar.
Yanan sıvıların buharı da zararlı olabileceği için köpüklü söndürücüler bu etkinliği de kırmaktadır. Havadaki buharın kontrol altına alınarak durdurulması ısıyı azaltır, soluk alıp vermeyi kolaylaştırır. Köpük yanan sıvının üzerinde kalır. Köpük, yanıcı sıvı ile oksijenin fiziksel bağını da koparır. Yanıcı sıvının içten içe yeniden tutuşmasını önlemek için de, dibe sirayet edebilen köpüklü yangın söndürme sistemleri en avantajlı tercihlerden biri olacaktır.
